Proste pytania i trudne odpowiedzi. Empol zabiera głos.

Czy spalarnia nie będzie truła mieszkańców? Czy będą zainstalowane najnowocześniejsze filtry?

Spalarnia odpadów pochodzenia komunalnego (odpowiednio przygotowane odpady pochodzące z przetwarzania odpadów domowych), będzie wyposażona w instalację oczyszczania spalin, której jednym z elementów są m.in. filtry workowe, ograniczające emisję pyłu do powietrza.

Ponadto w grudniu 2019 r., zaczęły obowiązywać tzw. konkluzje BAT (ang.: best available technique – najlepsza dostępna technika) dla spalania odpadów, w których zaostrzono m.in. poziomy wszystkich substancji, które mogą być emitowane do atmosfery (w niektórych przypadkach nawet o 50 procent w stosunku do wcześniej obowiązujących). Instalacja powstająca w Gorlicach, jako nowobudowana, będzie musiała je wypełnić, inaczej nie zostanie oddana do użytku. Dlatego odpowiadając bezpośrednio na pytanie: tak w Gorlicach powstanie spalarnia odpadów, wyposażona w nowoczesną instalację oczyszczania spalin, która stanowi jeden z głównych elementów takiego zakładu, przez co w znacznym stopniu zminimalizuje się jej wpływ na otoczenie.

Produkcja ciepła i energii elektrycznej w jakich mocach? Czy zamierzacie się podłączyć do istniejącego ciągu ciepłowniczego?

Instalacja zostanie podłączona zarówno do miejskiej sieci ciepłowniczej, jak i sieci energetycznej. Zastosowanie turbiny kondensacyjnej umożliwi dużą elastyczność w zamianie proporcji produkcji ciepła i prądu. Planowany zakład będzie przekazywał do sieci elektroenergetycznej ok. 10 MW energii elektrycznej i ok. 18 MW ciepła do sieci ciepłowniczej.

Skoro spalarnia ma powstać, to w jakim miejscu? Czy mogłoby to być na terenach po byłej rafinerii i powiązane z pomocą w usunięciu odpadów? Naszej „bomby ekologicznej”.

Niestety taka możliwość nie istnieje. Odpady, jakie znajdują się w rafinerii, są odpadami niebezpiecznymi, podczas gdy planowany zakład będzie mógł przetwarzać tylko i wyłącznie odpady inne niż niebezpieczne (zebrane i przetworzone na innych zakładach odpady z gospodarstw domowych nienadające się do recyklingu/odzysku surowcowego). Teren, na którym obecnie planuje się budowę spalarni, jest własnością inwestora i spełnia wszystkie wymagania stawiane prawem, przy tego typu inwestycjach. Ponadto, na tym terenie odbywa się już przetwarzanie odpadów (instalacja komunalna – zakład do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów), z którego powstają m.in. ww. odpady nienadające się do odzysku/recyklingu materiałowego a posiadające dobre właściwości paliwowe, przez co budowa zakładu, byłaby domknięciem systemu gospodarki odpadami.

Ile dziennie ton śmieci trzeba dostarczyć do Gorlic, żeby utrzymać spalarnie?

W porównaniu z ilością, która już trafia do PUK Empol Gorlice, oznacza to wzrost dostaw o ok. 30 procent. Należy podkreślić, że do tej pory odpady były jedynie przetwarzane mechanicznie, czyli masa, jaka wjechała praktycznie musiała być wywieziona. W wyniku procesu termicznego unieszkodliwiania, masa odpadów, jakie będą wywożone z terenu zakładu, zostanie zredukowana o ok. 70 procent. Część z tych odpadów będzie mogła zostać wykorzystana w budownictwie, po dodatkowym procesach przetwórczych poza zakładem (żużel).

Ile ton śmieci będzie leżało i śmierdziało, oczekując na spalenie oraz mniej więcej ile terenu będą zajmować?

Na instalacji nie będą dodatkowo przechowywane odpady przed ich spaleniem. Jedyny bufor stanowi zamknięty i odizolowany od środowiska bunkier (fosa na odpady), gdzie trafiają przywiezione odpady. Powietrze z przestrzeni budynku bunkra jest zasysane podciśnieniem oraz podawane bezpośrednio do spalania jako powietrze pierwotne (pod ruszt, na którym spalają się odpady). Ze względu na ustawiczne utrzymywanie podciśnienia w budynku bunkra oraz otwieranie i zamykanie bram hali na czas wyładunku odpadów, substancje złowonne (odory) nie wydostają się na zewnątrz. W czasie przerw w pracy zakładu (np. konserwacja, awaria) odpady będą gromadzone i tymczasowo magazynowane w innych miejscach do tego przystosowanych (np. stacje przeładunkowe lub inne instalacje inwestora), gdzie odpady będą magazynowane zgodnie z wydanymi decyzjami administracyjnymi oraz obowiązującym prawem.

Kto będzie odpowiedzialny za konserwację i serwis?

Konserwacja i serwis wynika z założeń dostawcy technologii (planowe przeglądy i remonty) oraz bieżących potrzeb. W początkowej fazie dostawca technologii nadzoruje pracę instalacji i dokonuje bieżących napraw gwarancyjnych i serwisowych. Po tym okresie obsługa serwisowa zostaje przedłużona i jest wykonywana przez firmy z rynku energetycznego w Polsce (posiadające duże doświadczenie w serwisie tego typu zakładów).

Co macie zamiar zrobić żeby mieszkańcy jak najmniej odczuwali dyskomfort związany z mieszkaniem obok spalarni i wysypiska?

Na terenie inwestycji nie, ma, nigdy nie było i z pewnością nie będzie składowiska odpadów powszechnie nazywanego również wysypiskiem odpadów. Obszar, na którym planowany jest zakład, jest terenem przeznaczonym m.in. pod działalność gospodarczą i przemysłową. Działają na tym obszarze również inne zakłady produkcyjne, do których mieszkańcy są przyzwyczajeni. W celu podjęcia budowy spalarni odpadów spółka Empol musiała spełnić cały szereg wymagań stawianych prawem, wśród których jest między innymi wykonanie oceny oddziaływania na środowisko tej instalacji. W tym dokumencie analizuje się wszystkie możliwe oddziaływania i wpływ zamierzenia budowlanego, w stosunku do środowiska, w tym ludzi. Na tej podstawie inwestor uzyskał decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach i zgody na realizację przedsięwzięcia, w której zawarto wszystkie wytyczne, jakie ta instalacja ma spełniać, aby zminimalizować jej wpływ na środowisko (rozumiane jako całość). Jednym z nich, jest posiadanie wysokosprawnej instalacji oczyszczania spaliny, dla której wymagania zostały w ostatnim czasie zaostrzone, przez wprowadzenie tzw. Konkluzji BAT (ang.: Best Available Technique – najlepsza dostępna technika) dla spalania odpadów. Instalacja w Gorlicach jako nowobudowana, musi je spełniać już na starcie, dlatego jej wpływ będzie zminimalizowany.

Czy jesteście w stanie sprostać takiej inwestycji?

Każda tego typu inwestycja poprzedzona jest dość złożonymi procesami analitycznymi i planistycznymi, które mają na celu odpowiedzieć na tak postawione pytanie. Inwestor dotychczas wykonał szereg analiz (technicznych i finansowych), które potwierdzają zasadność zarówno tej inwestycji, jak i możliwość jej realizacji przez inwestora. W sam proces realizacji tej inwestycji będą zaangażowane wyspecjalizowane firmy dostarczające technologię, jak i firmy budowlane, mające duże doświadczenie w budowie i eksploatacji tego typu obiektów w Polsce, co zapewni właściwe wykonanie i funkcjonowanie tej instalacji.

Co z owadami, które prędzej czy później się pojawią?

Odpady, jakie będą trafiać na spalarnię, są pochodzenia komunalnego, jednakże zostały one wcześniej przygotowane do spalenia przez inne zakłady. Oznacza to, że są one praktycznie pozbawione części biodegradowalnej, jaką niosą ze sobą odpady zmieszane, z gospodarstw domowych. Określa się je mianem „frakcji lekkiej” odpadów, czyli tej części strumienia, która nie nadaje się do odzysku materiałowego, ale posiada odpowiednią kaloryczność, przez co można odzyskać zawartą w niej energię. Ponadto, odpady nie będą magazynowane na otwartej przestrzeni, tylko w zamkniętej w hali, w odizolowanym od środowiska bunkrze/fosie na odpady, co powinno skutecznie ograniczyć owadom do nich dostęp.

Spalarnia generuje wysokie temperatury, więc konieczne jest chłodzenie. Jakie?

Standardowo zakłada się ruszt chłodzony powietrzem, z możliwością zabudowy układu chłodzenia rusztu wodą.

Spalanie zachodzi standardowo w zakresie temperatur od 880°C do 900°C. Głównym zadaniem projektowanej instalacji jest termiczne przekształcanie odpadów z odzyskiem zawartej w nich energii. W wyniku tego procesu powstaje ciepło, które jest wykorzystywane do produkcji energii elektrycznej oraz do podgrzania wody sieciowej ciepłowniczej. Jedynie minimalna część energii cieplnej, która pozostaje w procesie spalania, jest tracona poprzez chłodzenie w chłodni wentylatorowej i wynika to z zasad procesu technologicznego i bezpieczeństwa instalacji.

Chciałem zapytać jakie macie doświadczenie w spalaniu odpadów, ale wnioskuję, że duże.

Jako spółka Empol, w prowadzeniu instalacji spalania odpadów nie posiadamy doświadczenia, dlatego w związku z planowaną inwestycją, posiłkujemy się i korzystamy z doświadczeń innych podmiotów (samorządy terytorialne), które zrealizowały tego typu instalacje w Polsce. Korzystamy również z wiedzy sprawdzonych partnerów, zarówno w zakresie technologii, prawa oraz sztuki budowlanej.

Czy będą niższe ceny za opłaty śmieci?

Na cenę odpadów składa się kilka elementów. Jednym z nich jest końcowe unieszkodliwienie (przed składowaniem odpadów), które będziemy mogli wykonać we własnym zakresie. Dzięki temu nie będziemy zależni w tym zakresie od dyktatu cen na rynku. To pozwoli na obniżenie ceny końcowej, choć skala jest jeszcze analizowana i jest ściśle powiązana z kosztem inwestycji i dalszymi zmianami w prawie odpadowym. Na roboczym spotkaniu z radnymi miejskimi, przedstawiciel inwestora przedstawił wolę wynegocjowania z władzami miasta preferencyjnych stawek za unieszkodliwianie odpadów dla mieszkańców Gorlic.

Dlaczego uparliście się na Gorlice, nie możecie budować spalarni w Nowym Targu? To dziwne prawda?

Tego typu instalacja ma szansę powstać w miejscu, które spełnia przynajmniej cztery warunki:

• odpowiednio duży obszar,
• zgodność inwestycji z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,
• możliwość wyprowadzenia ciepła,
• możliwość wyprowadzenia mocy elektrycznej (dostępność sieci wysokiego napięcia).

W tym przypadku wszystkie z warunków są w Gorlicach spełnione. Dodatkowo w lokalizacji (na sąsiedniej działce) powstaje już blisko 70 procent paliwa niezbędnego do zasilenia instalacji. Planowany obszar w Gorlicach to teren przemysłowy, dobrze skomunikowany i posiadający niezbędną infrastrukturę techniczną (woda, kanalizacja, energia elektryczna, drogi).