Co słychać w wodzie i w powietrzu

    Obszar powiatu gorlickiego obejmuje zlewnię rzeki Ropy z jej dopływami oraz część zlewni rzeki Białej Tarnowskiej. Badania charakteryzujące wody powierzchniowe w latach 2010-2012 były prowadzone w 6 punktach pomiarowo-kontrolnych i w 5 jednolitych częściach wód (jcw). Pod wzg. elementów fizykochemicznych dla 4 badanych jcw stwierdzono I klasę jakości, a dla 1 jcw II klasę jakości. Co ważne nie stwierdzono przekroczeń  specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych. Stwierdzono również bardzo dobry stan ekologiczny w 1 jcw, dobry i powyżej dobrego w 3 jcw i umiarkowany w 1 jcw. Stan chemiczny określono jako dobry. Pod wzg. przydatności wód do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia w dwóch punktach pomiarowo-kontrolnych: rz. Ropa - Uście Gorlickie i rz. Ropa - Szymbark stwierdzono, że spełniają one wymagania dla obszarów chronionych. Natomiast ocena jakości wód powierzchniowych pod wzg. bytowania ryb wykazała, że spośród 4 badanych jcw jedna w Libuszance nie spełnia wymagań określonych dla życia ryb w warunkach naturalnych.
    Stacja monitoringu powietrza pozwalająca badać stan jego zanieczyszczenia pod kątem ochrony zdrowia ludzi usytuowana jest w Gorlicach przy ul. Krasińskiego. Stwierdzono, że główny udział w emisji pyłów do powietrza ma tzw. Emisja niska czyli emisja powierzchniowa z indywidualnych systemów grzewczych, spowodowana spalaniem odpadów w nieprzystosowanych do tego celu paleniskach domowych, gdzie osiągana zbyt niska temperatura nie pozwala na "dopalanie" wszystkich szkodliwych substancji. Dużą role odgrywa także ruch drogowy i związane z tym ścieranie opon samochodowych, elementów ściernych hamulców oraz nawierzchni dróg. Źródłem powstawania pyłu zawieszonego są także zakłady przemysłowe. Pocieszający jest fakt, że wartości średnioroczne stężenia pyłu PM10 nie przekroczyły wartości dopuszczalnych. Gorzej sytuacja wygląda w rozliczeniu średniodobowym. Poziom alarmowy dla PM10 wynosi 300 ug/m3. W Gorlicach był on przekroczony w 2012 roku dwukrotnie: 28 stycznia i 12 lutego, kiedy osiągnął rekordową wysokość 406 ug/m3. Największą liczbę przekroczeń (17 dni) odnotowano w lutym i marcu. Od maja do września pomiary nie wykazały przekroczeń dopuszczalnej wartości średniodobowej.
    Badania natężenia hałasu prowadzone były w punkcie pomiarowym w Ropicy Polskiej przy drodze krajowej nr 28. Z dniem 1 października 2012 r. Minister Środowiska rozporządzeniem podniósł poziom wskaźników dopuszczalnego hałasu. Mimo to w Ropicy Polskiej przekroczenia nadal występują na poziomie 2,0 dB w porze dnia i 3,4 dB w porze nocnej.
    Badania poziomu pól magnetycznych prowadzone były w Bieczu i Wysowej i nie wykazały wystąpienia przekroczenia dopuszczalnej wartości składowej elektrycznej.

    Rada zapoznała się także z Raportem z wykonania Powiatowego Programu Ochrony Środowiska za lata 2010 – 2012, który przedstawiła naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Maria Puścizna – Syc.
    Do najważniejszych zadań ujętych w Programie należy zaliczyć:
- Racjonalizację zużycia energii, surowców i materiałów oraz wzrost udziału zasobów źródeł odnawialnych – realizowane było przez termomodernizację obiektów, montaż kolektorów słonecznych, nowe małoodpadowe technologie i racjonalne gospodarowanie woda – wydatkowano na te zadania 25,54 mln zł;
- Zapewnienie wysokiej jakości powietrza, redukcja emisji pyłów, gazów cieplarnianych oraz niszczących warstwę ozonową – zakłady modernizowały układy technologiczne oraz montowały urządzenia odpylające, prowadzono bieżącą modernizacje dróg – wydatkowano 68,6 mln zł.
Zapewnienie wystarczającej ilości wody o odpowiedniej jakości użytkowej, racjonalizacja zużycia wody oraz zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych od wód powierzchniowych – prowadzona była sukcesywna rozbudowa sieci wodociągowych, kanalizacyjnych budowa i modernizacja oczyszczalni ścieków – wydatkowano 46,5 mln zł;
- Zachowanie walorów i zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem różnorodności i bioróżnorodności, w tym wzrost lesistości powiatu – prowadzono m.in. zalesianie gruntów;
- Edukacja ekologiczna – organizacja sesji ekologicznych dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych o zasięgu powiatowym, dofinansowanie organizacji wycieczek szkolnych ekologicznych i przyrodniczych, współorganizacja sprzątania obrzeży zbiornika Klimkówka, przeprowadzenie dwóch tur akcji ulotkowej "Kochasz dzieci nie pal śmieci" – wydatkowano 32,7 tys. Zł
- Gospodarka odpadami – realizowano Powiatowy Program unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest i łącznie w latach 2001-2012 usunięto 2.231 ton tych odpadów pochodzących z 961 posesji. Wydatkowano na ten cel 752.198 zł, w tym środki powiatu gorlickiego to kwota 423.694 zł. W 2009 roku podpisano umowę z firma PMS Bartnicki na zbiórkę zużytych baterii. Zgodnie z jaj zapisami firma rozmieściła 13 pojemników w budynkach: Starostwa Powiatowego w Gorlicach, Powiatowym Urzędzie Pracy w Gorlicach oraz w szkołach ponadgimnazjalnych.
Ponadto firma EMPOL z Tylmanowej od 2010 roku prowadzi zakład odzysku odpadów oraz produkcji paliwa alternatywnego sprzedawanego do cementowni.
Na gospodarkę odpadami i utrzymanie czystości gminy poniosły nakłady w wysokości 12,9 mln zł.
    W raporcie wskazano, że ciągle zbyt mało mieszkańców powiatu korzysta z sieci wodociągowej (21%) i kanalizacyjnej (10%). Podkreślono zaangażowanie samorządów w pozyskiwanie środków finansowych dzięki czemu łączne nakłady na zadania związane z ochroną środowiska poniesione przez powiat i gminy w latach 2011-2012 wyniosły 125,4 mln zł 

Zobacz Raport

 Następnie Rada podjęła uchwałę w sprawie uchwalenia Programu  Ochrony  Środowiska dla Powiatu Gorlickiego na lata 2014-2017 z perspektywą do 2021.

Zobacz Program

Rada zapoznała się z informacją n/t realizacji planów zabezpieczenia przeciwpowodziowego oraz realizacją projektu pod  nazwą „Budowa systemu monitoringu bezpieczeństwa drogowego i środowiskowego w turystycznym obszarze nadgranicznym powiatu gorlickiego i kraju preszowskiego”. Eugeniusz Stukus z Zespołu ds. Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego  poinformował m.in. że w ramach projektu przy głównych rzekach na terenie powiatu gorlickiego, czyli Ropie, Białej i Sękówce zainstalowano 5 stacji monitoringu powodziowego. Korzystając równocześnie z monitoringu Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz monitoringu sąsiednich powiatów uzyskamy szerszą informację o poziomie wody w tych rzekach, a tym samym będziemy mieć możliwość wcześniejszego ostrzegania i alarmowania kierownictwa, organów administracji publicznej, jednostek ratownictwa, a przede wszystkim społeczeństwa o zagrożeniach powodziowych.

Rada podjęła uchwałę w sprawie określenia kierunku działań w celu zapewnienia należytej ochrony środowiska. Rada uznała za niezbędne uruchomienie w Gorlicach pracującej w trybie on-line automatycznej stacji pomiaru emitowanych zanieczyszczeń do powietrza w zakresie: pyłu zawieszonego PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu, a także rozszerzenie badania stanu zanieczyszczenia powietrza poprzez uruchomienie kolejnych stacji pomiaru pyłu zawieszonego  pyłu zawieszonego PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu na obszarach wiejskich o zwartej zabudowie jednorodzinnej.

Wysłuchała ponadto informacji naczelnika Wydziału Ochrony Środowiska Marii Puścizna-Syc n/t realizacji zadań statutowych z zakresu: prawo wodne, ustawa o lasach, ustawa o ochronie przyrody, ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych, prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska, ustawa o odpadach, ustawa o rybactwie śródlądowym, ustawa o planowaniu przestrzennym, ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Prawie wszystkie decyzje w tych kwestiach wydawane są przez wydział na wniosek podmiotów korzystających ze środowiska, Ogółem w 2012 roku wydział wydał 749 decyzji administracyjnych, postanowień i opinii oraz przyjął 85 zgłoszeń (informacji).

W bloku spraw dotyczących ochrony środowiska głos zabrał m.in. przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Karol Tenerowicz, który w imieniu komisji przekazał pozytywne opinie w zakresie realizacji Programu  Ochrony  Środowiska dla Powiatu Gorlickiego za lata 2010-2012 oraz zapisów nowego Programu z perspektywą do 2021 roku. Z uznaniem odniósł się także do pracy Wydziału Ochrony Środowiska. Podkreślił znaczenie programu unieszkodliwiania odpadów azbestowych realizowanego przez powiat od 2001 roku. Bardzo pozytywnie ocenił także akcje edukacyjne z zakresu ekologii skierowane do dzieci, młodzieży i dorosłych. Największe zaniepokojenie radnych wzbudziło zanieczyszczenie powietrza pyłem PM10. Zwracali uwagę, że w większości krajów UE podstawowym paliwem do celów grzewczych jest gaz i energia elektryczna, a nie węgiel i drewno, a tym bardziej niedozwolone do spalania w domowych piecach różnego rodzaju odpady. Starosta Mirosław Wędrychowicz zauważył, że to głównie wysoka cena paliw, szczególnie gazu, determinuje to czym ludzie palą w piecach. Zaapelował, aby politycy zechcieli wreszcie tym się przejąć i doprowadzić do tego, by gaz był tańszy, a wtedy problem zanieczyszczenia powietrza bez specjalnych programów sam się rozwiąże.

W trakcie sesji, z inicjatywy gorlickich mediów: RTvG, Gazety Gorlickiej i portalu Halo Gorlice,  przeprowadzona została zbiórka pieniężna na rzecz rodziny tragicznie zmarłego zapaśnika Krzysztofa Kowalskiego. Zebrano 1140,00   zł. Pieniądze zostaną przekazane zainteresowanym 21 grudnia br. podczas specjalnej gali dla rodziny Kowalskich.

Ewa Żarnowska/starostwo powiatowe