W ostatnich dniach ukazał się „Kwartalnik Gorlicki” za okres kwiecień – czerwiec 2018 roku, a w nim „Petycja w sprawie zmiany herbu miasta Gorlice z propozycją herbu historycznie uzasadnionego” autorstwa Andrzej Ćmiecha. Twierdzi on, że Gorlice nie posiadają obecnie herbu, a jedynie „umowny znak regionalny”, gdyż obecne godło „żółty Gryf o czarnych konturach z czerwonym płomieńczykiem, trzymający w przednich łapach dwa czarne klucze”, mimo że oficjalnie zatwierdzony przez Radę Miasta, 26 maja 2011 roku, nie jest pierwotnym, a zatem właściwym godłem miasta. Co więcej, jego wizerunek został narzucony miastu przez austriackiego zaborcę w XIX wieku i trwa po dzisiaj, będąc ostatnim reliktem zaborów w Gorlicach.
Jego wygląd jest sprzeczny z definicją idei herbu miasta, która mówi wyraźnie „że herb powinien być znakiem wspólnoty samorządowej mający wyrażać majestat miasta, wspólnotę ideałów, przywilejów i historyczną tradycję”. Jego wizerunek ma być zgodny z zasadami heraldyki miejskiej określonymi przez Polskie Towarzystwo Heraldyczne oraz zatwierdzony przez Komisję Heraldyczną działającą przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie. Obecnie herb Gorlic nie spełnia żadnej z tych zasad.
Z naukowego punktu widzenia powszechnie obowiązującą zasadą w przywracaniu najpoprawniejszej formy heraldycznej herbów, zniekształconych bądź wypaczonych w okresie zaborów, było i jest przyjmowanie za podstawę rekonstrukcji najstarszej znanej formy godła miejskiego, którego powstanie było najbardziej zbliżone w czasie do aktu lokacji miasta. Jeżeli forma godła uległa w ciągu wieków stopniowej ewolucji, taką podstawę stanowi godło w formie trwającej na pieczęciach miejskich najdłużej.
W przypadku herbu Gorlic – jako miasta prywatnego – oba te kryteria mają zastosowanie i wzajemnie się uzupełniają, dobitnie wskazując, że to herb Zadora, jakim pieczętowali się Karwacjanie – pierwsi właściciele miasta – jest historycznym herbem Gorlic. Herb ten według Bartosza Paprockiego, czy też Kaspra Niesieckiego, przedstawia „głowę lwa szarą na błękitnym polu wypuszczająca pięć płomieni z paszczęki otwartej”.
Herb ten był używany przez gorlickie władze samorządowe przez cały okres staropolski, podkreślając prywatny charakter miasta. Udowadniają to zachowane pieczęcie miejskie oraz badania przeprowadzone przez najwybitniejszych ekspertów z dziedziny heraldyki: dr. Franciszka Piekosińskiego i dr. Adama Chmiela. Badania te dobitnie wykazują, że miasto powinno mieć przywrócony historycznie uzasadniony herb Zadora, z wizerunkiem godła z połowy XIV wieku, koloru czarnego.
Czy starczy nam odwagi? – pyta na zakończenie autor petycji.
Napisz komentarz
Komentarze