Język, tak jak społeczeństwo - ewoluuje. Bardzo często to właśnie w nim zmiany zachodzą szybciej, niż jesteśmy to sobie w stanie uświadomić. Nawet jeśli takich słów nie używacie sami, warto je znać. Bez ich znajomości może być Wam coraz trudniej zrozumieć, o czym się teraz mówi i co jest ważne dla młodego pokolenia.
A przecież bez zrozumienia nie ma mowy o dialogu
Co więcej, nowe, ciekawe słowa i wyrażenia pokazują nam obraz świata widziany oczami innych ludzi. Młodszych, myślących inaczej niż my, odchodzących od schematów. To ciekawy, być może nawet pociągający obraz świata. Ten zaprezentowany poprzez pryzmat 20 najciekawszych propozycji na Młodzieżowe Słowo Roku 2022 pokazuje, że ważne są emocje oraz umiejętność precyzyjnego, szybkiego przekazania konkretnego komunikatu. Nowe słowa są bardzo pojemne znaczeniowo, a dodatkowo mogą mieć różne znaczenia, w zależności od kontekstu ich zastosowania, a także zmierzonego zastosowania ich w formie ironicznej.
Każde z tych słów może być też przykładem na to, jak „ubogi” jest język polski. W końcu regularnie pojawiają się nowe określenia, które pozwalają nam szybko opisywać coraz bardziej skomplikowane sytuacje, zjawiska, zdarzenia.
Uczymy się przez całe życie
Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku jest doskonałą okazją do tego, by nauczyć się nowych słów, a z niektórymi na nowo oswoić.
Jakich dwadzieścia nowych słówek warto więc opanować w najbliższym czasie?
baza – (lub zbazowany) sposób na wyrażenie aprobaty, akceptacji, określenie pozytywne. pochodzi od słowa angielskiego based. Było używane w slangu do opisu osoby uzależnionej od kokainy ale, jak wskazuje Słownik Języka Polskiego:
w 2010 raper Lil B nadał mu nowe znaczenie. "Based oznacza bycie sobą. Bez lęku o to co pomyślą ludzie. Bez lęku o robienie tego co chciałbyś robić. Oznacza bycie pozytywną osobą.[…]"
betoniarz - absurdalne powiedzenie, którego źródłem są dwa filmiki, które opublikowano na YT w 2008 r., obecnie powtarzane w różnych wariantach na podstawie ocyginalnego cytatu „Betoniarze w Anglii, macie pozdrowienia z Polski, be be be be beton!” oraz „Ty ****** betoniarzu. Jak wyjaśniono w SJP:
Cztery cztery” (44 to kod telefoniczny Wielkiej Brytanii). Betoniarz odnosi się najprawdopodobniej do profesji, kojarzyć się też może z osobą otyłą. Beton w języku potocznym kojarzy się ze stanem po paleniu marihuany, dawniej zaś z uporem, konserwatyzmem (beton partyjny).
cringe - określenie zapożyczone, stosowane jako sysnonim sytuacji wstydliwej, niestosownej do okoliczności, krępującej, zawstydzającej, przypał
essa - słowo, które już pojawiało się wcześniej w plebiscycie na Młodzieżowe Słowo Roku; jest to określenie stosowane do określenia sytuacji, w której coś przychodzi łatwo przez to, że działanie jest wykonywane przez osobę wyluzowaną, spokojną (stąd też wariant określenia mieć essę) czyli działać spokojnie, na luzie luz. Słowo essa bywa też wykorzystywane jako forma okazania radości, sposób wyrażenia pozytywnych emocji, a nawet pozdrowienie.
gigachad - określenie stosowane względem osoby, która wydaje się perfekcyjna, doskonała, nierealistycznie wręcz idealna; pojawiło się ono określenie pojawiło się jako opis modela, Ernesta Khalimova, którego sesja zdjęciowa została wykorzystana w wielu memach, jako wyobrażenie nierealistycznego ideału męskiego piękna, wzbudzająca podziw; także jako opis kogoś, kto jest na samym szczycie hierarchii dziobania; gigachad bywa używane także jako określenie kogoś wybitnego w jakiejś dziedzinie.
W pierwszym znaczeniu odnosi się do słowa chad – nierealistycznego ideału męskiego piękna, w drugim do jego homonimu czad (Ale czad!) – ‘świetne, fantastyczne, doskonałe’.
kto pytał? - wyrażenie używane jako riposta w znaczeniu nic mnie to nie obchodzi; jest to wyrażenie określające brak zainteresowania jakąś treścią, komunikatem
łymyn - jest to spolszczenie angielskiego słowa woman, czyli kobieta; jest to określenie żartobliwe stosowane względem dziewcząt/kobiet, które zachowują się w sposób nieracjonalny, czasem śmieszny; jest to określenie wyrażające pewną pobłażliwość, ironizujące, podobne znaczeniowo do westchnienia ach, te kobiety
naura - także to słowo pojawiało się już wcześniej w plebiscycie, oznacza pożegnanie, jest skrótem od wyrażenia na razie, powstało po przekształceniu słowa nara
NPC - określenie zapożyczone z gier komputerowych, od określenia non-playable character (określenie bohatera gier, którym steruje tylko komputer, nie można tej postaci wybrać do gry, nie można się w nią wcielić); określenie jest stosowane w odniesieniu do osób zwyczajnych, niewyróżniających, zachowujących się jak inni, podobnie wyglądających, ale ich zachowanie jest oceniane jako mechaniczne, sztuczne, podobne do postaci z gier, które nie biorą udziału w głównej rozgrywce
odklejka - słowo pochodzące od szerzej rozpowszechnionych słów odklejeniec czy odkleić się; słowo odklejka jest określeniem osoby, która wydaje się być nieobecna, zachowuje się nieodpowiednio, niestosownie względem sytuacji; także do określenia stanu oderwania od rzeczywistości, a nawet niezrozumienia sytuacji, w której jesteśmy
onuca - lub w formie ruska onuca - określenie stosowane w odniesieniu do osób, które sprzyjają Rosji w wojnie z Ukrainą bądź wyrażają opinie, które mają popierać bądź usprawiedliwiać działania Rosji na terenie Ukrainy; jest to określenie krytyczne, wartościowane negatywnie
pokemon - określenie osoby, która wyróżnia się niecodziennym, kolorowym, przesadzonym, zbyt ekstrawaganckim wyglądem; jest nawiązaniem do przesadzonych, zbyt kolorowych postaci z animacji i gier
rel - kolejne słowo, które pojawiło się już w poprzednich plebiscytach na MSR, także jest nawiązaniem do słowa z języka angielskiego: relatable, określenie rel pozwala określić potwierdzenie, czuję tak samo, zastępuje np. stwierdzenie „zgadzam się z tobą”
robi wrażenie - nawiązanie do jednego z filmików zamieszczonego na YT, na którym zachwalany jest duży kebab, który robi wrażenie, określenie to może być stosowane na dwa sposoby: jako autentyczne, ale także pełne ironii wyrażenie podziwu bądź zdziwienia
siedemnaście - jest to żartobliwa odpowiedź związana z pytaniem o wiek; to nawiązanie do fragmentu tekstu piosenki grupy Natsu World; to także słowo, które pojawia się w nawiązaniu do materiałów publikowanych w serwisie YT; siedemnaście może być stosowane jako uniwersalna (chociaż w dosłowny sposób nieprawidłowa) odpowiedź na pytanie rozpoczynające się od słowa ile?; jest to odpowiedź, która może cechować się przekorą lub mieć charakter żartobliwy (w zależności od odbiorcy)
sigma - określenie podobne do sformułowania samiec alfa (alfa male), w tym przypadku określenie sigma ma pozwala określić mężczyznę silnego, niezależnego, intrygującego, podziwianego i pewnego siebie, a jednocześnie skrytego, takiego, który nie afiszuje się ze swoimi sukcesami, które są niewątpliwie
slay - pojęcie pochodzące z języka angielskiego, od słowa slay oznaczającego niszczenie, gromienie; w języku polskim stosowane jest do opisania rzeczy, zjawisk, sytuacji, które robią wrażenie, wzbudzają podziw, imponują; może być stosowane także jako okrzyk zadowolenia, tryumfu; alternatywa do znanego już wymiatania
sus - ponownie na liście nominowanych słów; jest bezpośrednim nawiązaniem do treści jednej wypowiedzi z gier wideo; odwołuje się do słowa suspicious/suspect; określa osobę podejrzaną, konfidenta, a nawet zdrajcę; także w odniesieniu do sytuacji które są niejasne - podejrzane
twoja stara/twój stary - dobrze znane określenia związane z określeniem rodziców, ale pojawiają się także jako dezaprobująca odpowiedź na pytanie kto? pozwala zignorować pytanie, nie udzielić odpowiedzi właściwej; dawniej częste w formie dłuższej, jako próba zwrotu deprecjonującego, np. w popularnym wyrażeniu twoja stara pierze w rzece; rzadsze w formie twój stary; często jako formuła ucinająca dyskusję
UwU - odnosi się do emotikonu wyrażającego pozytywną emocję, coś słodkiego, uroczego; może też być wykorzystywane do określenia sytuacji lub wypowiedzi, która jest przesłodzona, a więc pojawia się w kontekście ironicznym; emotikon z liter może nasuwać na myśl wyraz twarzy pogodnego kota, może też kojarzyć się słusznie z uproszonymi, japońskimi animacjami.
Gilbert poza konkursem
Jak wyjaśniła kapituła plebiscytu:
Doceniamy znaczenie akcji „Gilbert” na TikToku, ale to słowo nie było przez młodzież używane na co dzień w podanym przez promotora znaczeniu ‘geniusz’. Jest tylko rakietą, która ma pierwsza dolecieć do celu, czyli wygrać. Dostrzegamy zaangażowanie inicjatora akcji, także charytatywne, i aktywność wszystkich, którzy za jego namową głosowali na Gilberta.
Jeśli któreś ze słów pokazanych powyżej szczególnie Wam się spodobało, trafnie oddaje pewną sytuację bądź osobę, jest po prostu w Waszej ocenie użyteczne, możecie oddać na nie głos w ramach głosowania na Młodzieżowe Słowo Roku 2022.
Wszystko to na stronie Słownika Języka Polskiego TUTAJ
Źródło info: sjp.pwn.pl
Napisz komentarz
Komentarze