10 września jest obchodzony jako Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom.
Ogólnopolskie statystyki mówią jasno: problem narasta
Statystyki mówią o tym, że w 2021 roku polska policja zarejestrowała 13 798 prób samobójczych, z których 5201 zakończyło się zgonem. Tych, które rzeczywiście podjęto mogło być zdecydowanie więcej. Liczby związane z zarejestrowanymi próbami samobójczymi niestety rosną od lat.
Zdecydowaną większość osób podejmujących próby samobójcze w Polsce stanowią mężczyźni (w 2021 roku było to 9505 osób). W gronie osób podejmujących próby samobójcze najliczniejsze były osoby stanu wolnego (kawaler/panna – 5977 osób) i osoby pozostające w sformalizowanym związku (zamężna/żonaty – 3978 osób).
Osoby bezrobotne podejmowały tego typu akty nieco częściej, niż osoby posiadające stałą pracę. Najczęściej jednak status zawodowy osób podejmujących próby samobójcze określony jest jako „brak danych/nieustalony”.
Danych, które moglibyśmy tu przytaczać jest zdecydowanie więcej.
Za każdą liczbą stoi jednak konkretny człowiek i konkretne zdarzenia, które doprowadziły go do ostateczności. To wyzwanie systemowe, które najczęściej jest opisywane przez pryzmat niewystarczającego wsparcia psychologicznego i problemów, które prowadzą do takich zdarzeń.
Próby samobójcze oczami gorlickim policjantów
Jak zachować się, jeśli staniemy się świadkami próby samobójczej? Jak wygląda tego typu zdarzenie z punktu widzenia policjantów?
O problemie opowiada nam asp. sztab. Gustaw Janas:
halogorlice.info:
Jak często policjanci są wzywani do prób samobójczych w naszym regionie?
asp. sztab. Gustaw Janas:
Jeżeli chodzi o powiat gorlicki to policjanci są wzywani do takich sytuacji kilka razy w miesiącu. Jedynie w kilku przypadkach od początku roku udało się uratować osobę, która już dokonała tego czynu. To szybka reakcja bliskich spowodowała, że udało się zapobiec skutecznemu samobójstwu.
Jeżeli chodzi o myśli samobójcze to takich zgłoszeń od początku roku było już kilkadziesiąt.
hG:
Kto najczęściej podejmuje próby samobójcze w naszym regionie?
GJ:
To mężczyźni znacznie częściej podejmują próby samobójcze. Zarówno w przypadku mężczyzn jak i kobiet są to w większości osoby w wieku powyżej 45 roku życia.
hG:
Jeśli jesteśmy już świadkami próby samobójczej, to jak powinniśmy się zachować?
GJ:
W każdej sytuacji, kiedy jesteśmy świadkami próby samobójczej lub znaleźliśmy osobę, która próbowała popełnić samobójstwo, należy podjąć wszelkie kroki aby udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.
Najczęstszą przyczyną samobójstw jest powieszenie: stanowi to ok. 70% przypadków. W takiej sytuacji należy jak najszybciej odciąć osobę oczywiście uważając aby ciało nie opadło bezwładnie, tylko było podtrzymywane. Następnie układamy osobę na plecach, sprawdzamy oddech, a w przypadku jego braku wykonujemy resuscytacje krążeniowo-oddechową. W przypadku podcięcia żył, należy jak najszybciej zatamować krwotok przez ucisk rany lub zastosowanie opaski uciskowej.
Jednocześnie dzwonimy na numer ratunkowy 112 i czekamy na przyjazd karetki pogotowia. Należy także zadbać o bezpieczeństwo własne i poszkodowanego. Trzeba rozejrzeć się i sprawdzić, czy w pobliżu nie ma jakichś czynników, które mogłyby stanowić zagrożenie, np. ulatniający się gaz lub jakieś niebezpieczne narzędzia.
Jeżeli nie ma w pobliżu żadnych czynników, które mogą stwarzać zagrożenie dla nas lub poszkodowanego, nie należy niepotrzebnie przemieszczać poszkodowanego, dotykać przedmiotów lub chodzić w miejscu zdarzenia. Może to utrudnić prace technikom kryminalistyki, którzy w takich sytuacjach dokonują oględzin miejsca zdarzenia i zabezpieczają ewentualne ślady aby ustalić przebieg zdarzenia. Pomaga to później odpowiedzieć na pytanie czy czy w samobójstwie lub próbie samobójczej nie brały udziału osoby trzecie.
hG:
Jakich pytań możemy się spodziewać od policjantów kiedy pojawią się na miejscu, a osobie poszkodowanej zostanie udzielona pierwsza pomoc lub zostanie stwierdzony jej zgon?
GJ:
Możemy spodziewać się pytań dotyczących okoliczności znalezienia poszkodowanego, np. dokładnego czasu, ułożenia osoby/ciała w momencie znalezienia. Policjanci zapytają np. o to, jaką sytuacje zastaliśmy na miejscu zdarzenia, kim jesteśmy dla osoby, która podjęła próbę samobójczą. W przypadku kiedy znaliśmy osobę, funkcjonariusze mogą zapytać o to, czy nie cierpiała ona na jakieś choroby lub czy nie było jakichś sygnałów mogących świadczyć o tym, że może popełnić samobójstwo.
hG:
Czy po pewnym czasie możemy spodziewać się wezwania na policję jako świadkowie, by złożyć dodatkowe zeznania? O co możemy być wówczas zapytani?
GJ:
Oczywiście w każdej tego typu sprawie prowadzone jest postępowanie przez policję nadzorowane przez prokuraturę. W celu wyjaśnienia wszystkich okoliczności, w których doszło do próby samobójczej lub samobójstwa policjant prowadzący sprawę wzywa ustalonych świadków zdarzenia, aby w toku przesłuchania dokładnie wyjaśnić całe zdarzenie. Pytania mogą być nieraz bardzo precyzyjne i drobiazgowe, po to aby świadkowie mogli przypomnieć sobie jakieś ważne szczegóły, które umknęły im wcześniej, np. w związku z tym, że byli zdenerwowani lub przerażeni zaistniałą sytuacją.
hG:
Bardzo dziękujemy za rozmowę.
Gdzie szukać pomocy w sytuacji kryzysu?
W przypadku kryzysu można zwrócić się o pomoc do bardzo wielu instytucji. Po telefonami czeka wiele osób, które są gotowe udzielić wsparcia i pomocy osobom, które z różnych względów rozważają targnięcie się na własne życie.
Pomoc czeka, jest blisko. Wystarczy zadzwonić:
- Kryzysowy Telefon Zaufania - 116 123
- Młodzieżowy Telefon Zaufania - 116 111 (czynny całą dobę)
- Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka - 800 121 212 (czynny całą dobę).
- numer alarmowy 112.
W sieci znajdziecie również wiele innych numerów telefonów, pod którymi czekają osoby gotowe udzielić Wam wsparcia i pomocy w razie potrzeby.
Napisz komentarz
Komentarze