Pochówek o 6 rano i Urząd Stanu Cywilnego czynny w niedzielę? Tak, to możliwe, ale...

Śmierć jest częścią życia, a zarządzenie pochówkami jest wyzwaniem

W czasie wczorajszych obrad Rady Miasta Gorlice dużo czasu poświęcono na problematykę związaną z pochówkami w regionie.

Pochówek o 7 rano? Czemu nie!

Radny Adam Piechowicz podjął ciekawy temat, wskazując na treść zarządzenia szefa MZUK. Jak czytał, zgodnie z zarządzeniem pochówki powinny odbywać się od poniedziałku do piątku, w godzinach o 6 do 16, wyjątkowo zaś w soboty od 8 do 13.

Skąd takie wymogi?

Tego typu regulacja jest rozwiązaniem o cechach praktycznych. Jak wyjaśniał zastępca burmistrza, Łukasz Bałajewicz:

Musimy sobie zdać sprawę z kosztów funkcjonowania cmentarza i z tego, że te pochówki muszą się odbywać w jakichś (...) [terminach], w których pracownik jest na miejscu. Myślę, że tutaj nie było nigdy problemów i nie ma problemów, jeżeli ten zgon następuje (...) te pochówki odbywają się też w soboty i niedziele.

(...) zarówno na cmentarzu parafialnym jak i na cmentarzu komunalnym chcemy, aby głównie te pochówki odbywały się od poniedziałku do piątku i w soboty. Natomiast te niedziele, żeby były takimi dniami wyjątkowymi. Jest to taki kompromis wypracowany zarówno z zarządcą cmentarza parafialnego jak i z księdzem dziekanem.(...)

Organizacja pochówku w sobotę a nawet w niedzielę nie jest zakazana, ale powinna stanowić wyjątek od reguły. Co więcej, podkreślono znaczenie nadzoru nad sprawowanym pochówkiem. Kiedy pochówki odbywały się bez obecności zarządcy cmentarza, były często realizowane w sposób, który odbiegał od zasad ekonomii wykorzystania przestrzeni grzebalnej.

Efekt?

Szybko zapełniający się cmentarz, mimo szacunków, które wskazywały na to, że miejsc grzebalnych powinno wystarczyć jeszcze na długo.

Jak komentował zastępca burmistrza:

(...) jeśli chodzi o kwestię funkcjonowania cmentarza przy obsłudze prywatnej spółki czy tez prywatnej firmy, doprowadziło to do takiej sytuacji, że mamy w sposób nieadekwatny wykorzystaną przestrzeń, którą mamy na cmentarzu.

Dlatego wprowadzamy godziny pochówków, ponieważ nie ma możliwości wykonania pochówku bez obecności zarządcy cmentarza. (...) [bez tego]  nie ma żadnego nadzoru nad tymi pochówkami. Możemy przejść, zobaczyć jak są układane groby dzisiaj, a jak były układane wcześniej i ile miejsc zostało zmarnowanych właśnie dlatego, że pochówki odbywały się bez żadnego nadzoru. (...)

Piątkowa śmierć ogromnym problemem praktycznym?

W czasie rozmów o sprawach życia i śmierci pojawił się też temat problem załatwiania formalności w sytuacji, w której do zgonu dojdzie np. w piątek po południu. Potencjalna, zwiększona liczba zgonów związana m.in. z pandemią nakazywała zapytać: czy powinny pojawić się sobotnie dyżury USC? Pytanie w tej sprawie zadała radna Halina Marszałek. Wskazała, że brak możliwości załatwienia sprawy w USC w sobotę może utrudniać przygotowanie do pogrzebu, w szczególności opóźniać spopielanie ciała zmarłego i inne czynności związane z pochówkiem. To istotne w sytuacji, w której liczba zgonów może być istotnie wyższa.

Jak wyjaśniał zastępca burmistrza, Łukasz Bałajewicz, wprowadzenie sobotniego dyżuru w USC jest możliwe, ale obecnie nieuzasadnione:

(...) dyżur w sobotę w USC nie jest praktykowany w żadnym USC na terenie powiatu gorlickiego jak również na terenie sąsiednich gmin. Jest to problematyczne z uwagi na to, że jeżeli osoba która umiera w Gorlicach ma akta stanu cywilnego w innych urzędach, nie ma nawet jak zweryfikować poprawności danych, które są w tych aktach. (...)

Nawet jeśli ten dyżur byłby, funkcjonowanie USC byłoby utrudnione ponieważ nie ma wtedy kontaktu z praktycznie żadnym innym USC z terenu powiatu gorlickiego, bo żaden inny USC w tych dniach nie pracuje. (...) Większość aktów stanu cywilnego, które były wykonywane w sobotę, była później prostowana, bo były tam liczne błędy.

Co więcej, podkreślono, że do umówienia terminu spopielenia ciała nie jest potrzebny akt zgonu. Akt zgonu jest potrzebny już w samym momencie spopielania. Umówienie terminu nie wymaga tego dokumentu, więc ten problem praktycznie nie występuje. Sobotnie dyżury USC mogą więcej utrudnić, niż ułatwić. Jeśli ktoś umrze w Gorlicach, ale pochodzi z innej gminy, jego dane trzeba zawsze zweryfikować. W sytuacji, w której sobotni dyżur odbywałby się tylko w gorlickim USC i nie byłoby symetrycznych dyżurów w innych USC, popełniane są liczne błędy. Nie wynika to z niekompetencji urzędników, ale po prostu braku możliwości weryfikacji danych. To powoduje, że chociaż nie ma przeszkód do wprowadzania sobotniego, a nawet niedzielnego dyżuru w USC, nie praktykuje się tego. Dokumenty stworzone w takich dniach bardzo często wymagają później korekt: to oznacza, że tracimy czas i pieniądze.

Zebranych zapewniono jednak, że liczba zgonów jest na bieżąco monitorowana i w obecnej sytuacji nie wydaje się zasadnym wprowadzanie dodatkowych dyżurów w USC. Jeśli tego typu konieczność będzie zachodziła, dyżur USC w sobotę, a nawet niedzielę będzie realizowany.