Gdy na terenie Beskidu Niskiego doszło do decydujących starć wojsk państw centralnych i rosyjskich, to tragicznym następstwem wojny między zaborcami, był fakt, iż po przeciwnych stronach, w mundurach niemieckich, austriackich i rosyjskich walczyli Polacy. Dla nas gorliczanom określenie „nasi” oznaczało wojska austriackie. Tam bowiem m.in. w 32 pułku piechoty obrony krajowej ( k.k. 32 LIR) pod bronią byli mieszkańcy z okolic Tarnowa, Pilzna, podhala, ziemi nowosądeckiej, limanowskiej, grybowskiej oraz gorlickiej.
Nasze miasto Gorlice w listopadzie 1914 roku przechodziło z rąk do rąk. Najpierw stracili je Austriacy, ale po chwilowym pobycie Rosjan, znów było „nasze”. Niestety po raz kolejny, 27 grudnia wkroczyli tu Rosjanie i tak rozpoczęło się słynne „126 dni grozy”.
Dopiero sławne już wydarzenia z 2 maja 1915 roku doprowadziły do szczęśliwego dla nas rozwiązania.
Gdy w marcu 1915 roku padł Przemyśl, a Rosjanie kierowali swe siły na Budapeszt, kierownictwo austriackie prosi o pomoc Niemców, którzy przed końcem kwietnia przybyli pod Gorlice z frontu zachodniego, z terenu Belgii i Francji. Siły niemieckie w liczbie 130 tysięcy wsparły 3 i 4 Armię austro-węgierską.
2 maja 1915 roku o godzinie 6 rano na linii Ciężkowice-Łużna-Gorlice-Sękowa-Ropica Ruska połączone siły austro-węgiersko-niemieckie zaatakowały zaskoczonych Rosjan ( 60 tysięcy). W walkach stroną przeważającą były wojska państw centralnych, ale nie tylko liczebnie mieli górę na Rosjanami, tutaj decydująca była liczba 1100 dział artyleryjskich różnego kalibru. Rosjanie po przegranej obronie, zmuszeni zostali do odwrotu, front został przełamany w pasie 60km.
Przełom gorlicki nazywany małym Verdun, odegrał wielką role w dalszym przebiegu walk na tym froncie. Rosjanie opuścili Ziemię Gorlicką, wycofali się potem z Galicji. To był dla nas radosny czas, ale nie do końca. Rosjanie zostali pokonani, ale miasto zapłaciło za czas wojny okrutną cenę. Doszczętne zniszczenia miasta, przyczyniło się do upadku przemysłu naftowego, również drobni przedsiębiorcy oraz mieszkańcy wsi stracili swój dobytek.
Śladem po tamtych trudnych dla naszej ziemi gorlickiej czasach są liczne cmentarze wojenne, które z jednej strony przypominają o wielkim zwycięstwie wojsk niemiecko-austriackich, ale także o wielkiej tragedii Polaków walczących po przeciwnych sobie stronach barykady.
Dzisiaj, 4 maja 2014 roku mieszkańcy Gorlic i okolic podziwiali niezwykle interesujące pokazy grup rekonstrukcyjnych. Tym razem, w porównaniu z wydarzeniami sprzed 100 lat, Polacy, Czesi, Rosjanie i Austriacy bez przelewu krwi stoczyli ze sobą bój. Po zakończonej inscenizacji, każdy mógł wejść na pole walki, przejść koło zasieków, powędrować w okopach, posmakować kuchni polowej i oczywiście zrobić pamiątkowe zdjęcia.
Iwa
Napisz komentarz
Komentarze